Een ruimte die ruimte schept. Een ruimte waarin twee kunstvormen elkaar ontmoeten en een symbiose aangaan. De combinatie van beeld (Martijn Duifhuizen) en geluid (Kees Wissse) schept ruimte. Ruimte waarin je jezelf mag zijn, ruimte waarin je je, afgesloten van de wereld, veilig voelt en waarin je vanzelf stiller wordt. Iedereen zal de ruimte anders ervaren en het zal verschillende emoties oproepen. Voor mij was de ervaring een ontmoeting. Een echte ontmoeting met Alexandra den Breejen. Op 17 maart ben ik gestart als curator van het Symposion Gorinchem 2015 en ben ik intensief gaan samenwerken met Alexandra. We hebben echter zo hard gewerkt dat er tot vandaag geen tijd was voor een echte ontmoeting. Dankzij de ruimte werd de stilte vanzelfsprekend gevuld met energie, nieuwe energie om verder te gaan in de hectiek van het Symposion.
- Menna Kruiswijk, curator Symposion Gorinchem 2015 -
Openingstoespraak curator Menna Kruiswijk, zaterdag 6 juni 2015, Grote Kerk Gorinchem
icoon - 24,6x30cm - acryl, zwarte stof en 23,75 karaat bladgoud op rvs
zonder titel - 80x80cm - acryl en zwarte stof op gepoedercoat rvs
het laatste avondmaal - acryl, zwarte stof en bladgoud, 24 karaat op rvs
Stilte is een woord waar veel mensen zich iets bij voorstellen en zich tot proberen te verhouden. Veel kunstenaars zijn door de eeuwen heen gefascineerd door dit fenomeen. Ook Kees Wisse laat zich hierdoor in de compositie ‘Sei still mein Herz’ inspireren. Hij betreedt met ons samen een ruimte waar tijd, afstand en beweging in een prachtige spirituele dans dit wonderlijke verschijnsel onderzoeken en beschrijven. Trompetten van dichtbij en van ver herinneren ons aan dimensies waar het hart naar verlangt en het orgel nodigt ons uit, rustig en vertrouwd ademend, ons los te maken van alle sjablonen en vooroordelen. ‘Stilte als vriend, stilte als gastheer’.
De meestal abstracte minimalistische kunstwerken van Martijn Duifhuizen dwingen tot contemplatie. Bij een eerste vluchtige blik zullen veel mensen in eerste instantie denken: Wat is dit? Ik zie helemaal niets! Anderen worden direct al geraakt door de krachtige soberheid die je aan het denken zet. Wanneer je de tijd neemt, ontdek je hoe Martijns werk je geest prikkelt: contrasten, spanningen, bewegingen, het zoeken naar een balans en rust worden zichtbaar en voelbaar. Vanuit je eigen referentiekader komen de associaties op. Altijd is er die sereniteit. De verstilling. De stilte die je confronteert met jezelf en je omgeving. Sei still mein Herz...
In 1915 exposeerde Kazimir Malevitsj (1879-1935) in St. Petersburg zijn revolutionaire schilderij Zwart Vierkant. Het hing op de plaats waar in Rusland traditioneel de iconen werden gehangen: bovenin een hoek van de ruimte. Het Zwart Vierkant ligt bij Malevitsj in het wit. Met het wit duidde hij het ‘niets’ aan, het oneindige, ‘de witte kosmische ruimte’. Het zwart zag hij als een venster op die oneindige ruimte, een overgang van de tastbare wereld naar het immateriële.
Het Laatste Avondmaal is een klassiek thema in de kunstgeschiedenis. Martijn heeft het geheel teruggebracht tot een abstracte essentie in vlakken van zwart en goud. Op het eerste gezicht lijkt de nuance verdwenen. Zwart en goud, meer niet. Maar juist de licht absorberende werking van het zwart en de omlijsting met het licht reflecterende zuivere goud zorgen voor een indrukwekkende variatie. Geen vlak is hetzelfde.
